Zasady planowania przestrzennego

Zasady planowania przestrzennego

Są dużo bardziej skomplikowane tematy aniżeli planowanie przestrzenne, niemniej jednak – jeśli zapytać kogoś o to, na jakich zasadach opiera się ta procedura – poza geodetą rzadko kto wie jak na to pytanie odpowiedzieć. Przede wszystkim wypadałoby zacząć od uświadomienia sobie czym jest samo planowanie przestrzenne, by móc płynnie przejść do zasad jakimi się rządzi.

Planowanie przestrzenne to nic innego jak zbiór procesów, które decydują ostatecznie o kształcie określonej przestrzeni. Są one regulowanymi specjalnymi ustawami o zagospodarowaniu i planowaniu przestrzennym. Na kanwie planowania przestrzennego określony jest:

  • sposób zagospodarowania przestrzeni
  • przeznaczenie danego terenu

Zasady związane z aspektem planowania przestrzennym nie wzięły się znikąd – ale wynikają one z tego, że nasz kraj ma mocno ograniczoną przestrzeń i konieczne jest mądre jej zagospodarowanie, a nie przypadkowy sposób wykorzystania danej nam ziemi.

To dzięki takim usystematyzowanym działaniom możliwe staje się:

  • rozwijanie przestrzeni naszego kraju
  • upiększanie terenu Rzeczpospolitej
  • właściwa ochrona naszych granic
  • zaspakajanie potrzeb wszystkich mieszkańców Polski

Zasady planowania przestrzennego mają więc nadrzędny cel, jakim jest jak najbardziej efektywne wykorzystanie przestrzeni, jaka została powierzona w nasze ręce. W tym głównym celu łączą się w sobie zarówno cele społeczne, jak i gospodarcze. Nie można też nie zauważyć, iż zasady planowania przestrzennego mają na celu dobro środowiska naturalnego – jego zabezpieczenie i mądre wykorzystanie. Chodzi o to, by przestrzeń jaką mamy do dyspozycji zaspakajała nie tylko nasze obecne potrzeby, ale też uwzględniła i przyszłe pokolenia.

Zasady planowania przestrzennego – w świetle prawa

U ich podstaw leży ustawa z dnia 27 marca 2003 roku – o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym, zawarta w Dz.U. Nr 80, poz. 717 ze zm. wraz z jej nowelizacją z dnia 9 października 2015 r. (Dz. U. poz. 1777). To właśnie ta ustawa jest absolutną podstawą prawną procesu inwestycyjnego Rzeczypospolitej Polskiej i jej nadrzędnym zadaniem jest ukierunkowanie przeznaczania danych terenów na określone cele. To w tej ustawie znajdziemy też konkretne zasady dotyczące zagospodarowania i zabudowy. Kilka z najważniejszych zostało zamieszczonych w dalszej części tego artykułu.

Najważniejsze zasady planowania przestrzennego

Przestrzeganie prawa własności jest jedną z podstawowych zasad. Inną niemniej ważną jest zasada walorów ekonomicznej przestrzeni – chodzi w niej o to by poszczególne rodzaje budynków były właściwie rozmieszczane same w sobie, jak i względem siebie, co ma na celu wyżej wspominane już maksymalnie efektywne wykorzystanie przestrzeni.

Nie można nie wspomnieć o zasadzie stosowania ochrony dziedzictwa kulturowego – odnosi się to również do zabytków i dóbr kultury współczesnej. Tworzenie form ochrony walorów krajobrazowych to kolejna zasada. To na jej kanwie powstają takie formy zagospodarowania terenu dzięki którym cechy charakterystyczne danego krajobrazu zostają zachowane. To dzięki temu unikatowe dla danego terenu gatunki fauny i flory mają o wiele większe szanse na przeżycie. Choć lista zasad nie jest wyczerpana – artykuł zamkniemy jedną z podstawowych, która mówi na temat wymagań ładu przestrzennego, w tym urbanistyki oraz architektury. Bowiem co jak co, ale wszystko chodzi o zachowanie harmonii. Równocześnie warto zachęcić do zapoznania się z pełnym spisem zasad planowania przestrzennego, a przede wszystkim do ich respektowania.

Opracowanie:

inż. Witold Witkowski – geodeta Poznań